Theo thời gian, các cuộc khai quật khảo cổ từ trước đến nay đã thu về hàng nghìn phát hiện độc đáo và quý hiếm. Một trong số những phát hiện hết sức được chú ý gần đây đó chính là bể nước lát gỗ sồi cổ, được biết, bể nước này đã tồn tại từ 3400 năm về trước. Bể nước với tên gọi Nocesto Vasca Votiva được phát hiện lần đầu vào năm 2004. Bên cạnh chiều dài khoảng 12,2m, rộng 7m và sâu 4m, chiếc bể này còn sở hữu rất nhiều điều mới lạ. Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết về loại bể bơi có lịch sử lâu đời này nhé.
Tìm thấy bể nước lát gỗ sồi cổ
Bể nước cổ xưa dài hơn 12 m, được xây dựng rất kỳ công và nhiều khả năng dùng cho các nghi thức linh thiêng.
Các nhà khoa học xác định niên đại của bể nước lát gỗ sồi dài khoảng 12,2 m, rộng 7 m và sâu 4 m trên một ngọn đồi ở Thung lũng Po, miền bắc Italy, Smithsonian hôm 13/7 đưa tin. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí PLOS One.
Chiếc bể được phát hiện lần đầu vào năm 2004 và đặt tên là Noceto Vasca Votiva. Lòng bể chứa một cấu trúc dường như đã sụp đổ trước khi hoàn thành và cấu trúc thứ hai được xây lên phía trên. Trầm tích trong bể cho thấy nó từng chứa đầy nước. Dựa vào vị trí và lượng gỗ lớn cần sử dụng; các nhà khoa học cho rằng quá trình xây dựng tốn rất nhiều công sức.
Các nhà khảo cổ học Ý đã phát hiện ra cấu trúc này gần thị trấn Noceto, ngay phía tây Parma ở vùng Thung lũng Po phía bắc của Ý. Họ gọi nó là “Vasca Votiva” – tiếng Ý có nghĩa là “vàng mã” hay xe tăng “linh thiêng”. Các nhà khảo cổ lưu ý rằng bể bơi này dài khoảng 12 m, rộng 7 m và sâu hơn 3 m. Nó đã được đào trên một đỉnh đồi nhỏ và sau đó được xếp bằng các cọc gỗ, ván và dầm; hầu hết trong số họ là gỗ sồi, nhưng một số là cây du hoặc quả óc chó.
Kết quả phân tích bể nước lát gỗ sồi cổ
Kết hợp kỹ thuật định tuổi bằng đồng vị carbon với phân tích vòng tuổi của cây; nhóm nghiên cứu xác định tầng dưới của bể nước xây từ năm 1444 trước Công nguyên; trong khi tầng trên xây vào năm 1432 trước Công nguyên, sai số chỉ khoảng 4 năm. Ngoài xác định niên đại, nhóm nghiên cứu còn phát hiện bể được sử dụng trong vài chục năm; sau đó bỏ hoang không rõ lý do.
Kết quả phân tích mới cho thấy người xưa xây dựng Noceto Vasca Votiva trong thời gian xã hội có sự biến đổi lớn. Văn hóa Terramare tại khu vực này trở nên phức tạp hơn vào giữa thế kỷ 15 trước Công nguyên. Các trang trại nhỏ chuyển thành những khu định cư lớn; người dân tăng cường áp dụng cày bừa và tưới tiêu để tăng sản lượng nông nghiệp.
Mục đích của bể nước lát gỗ sồi cổ
Có nhiều bằng chứng chỉ ra Noceto Vasca Votiva dùng để phục vụ các mục đích linh thiêng; theo đồng tác giả nghiên cứu Sturt Manning, nhà khảo cổ tại Đại học Cornell. Vị trí của chiếc bể không thiết thực để làm nguồn nước cho người dân địa phương. Xung quanh bể cũng không có các kênh nước, nghĩa là nó không dành cho tưới tiêu. Thay vào đó, quá trình xây dựng kỳ công và việc phát hiện những bức tượng nhỏ; và bình nghi lễ trong bể cho thấy nó phục vụ cho mục đích linh thiêng.
Người xưa thường tạo nên những công trình nghi lễ phức tạp; và tốn nhiều sức lao động vào thời điểm cấu trúc kinh tế và xã hội mới đang hình thành, theo Manning. Các công trình nghi lễ liên quan đến nước tồn tại từ thế kỷ 15 trước Công nguyên; từng được phát hiện ở nhiều nơi khác, ví dụ như Crete (Hy Lạp). Nhưng Noceto Vasca Votiva là công trình duy nhất thuộc loại này ở phía bắc châu Âu.
Mục đích linh thiêng của Noceto Vasca Votiva có thể liên quan đến tầm quan trọng của nước ở Thung lũng Po; nơi người dân làm những hệ thống đê và bậc thang phức tạp để tưới tiêu. Chiếc bể không thuộc hệ thống tưới tiêu này; nhưng người xưa có thể đã dùng nó để cầu khẩn các vị thần phụ trách nước và lượng mưa.
