Khi các động mạch dẫn đến tim bị tắc nghẽn, các mô ở bộ phận này bắt đầu chết, não không thể cung cấp oxy, phổi và thận không hoạt động. Theo Mayo Clinic, nếu bạn coi cơ thể như một cỗ máy phức tạp, thì trái tim của bạn chính là động cơ giúp nó hoạt động. Do đó, khi bạn bị nhồi máu cơ tim, não và các cơ quan khác của bạn có thể bị ảnh hưởng. Biết chính xác những gì đang xảy ra trong cơ thể bạn tại thời điểm này có thể giúp bạn nhận ra các dấu hiệu của cơn đau tim nhanh chóng hơn. Điều này rất quan trọng vì bạn nhận được sự giúp đỡ càng sớm thì khả năng gây ra tổn hại lâu dài càng thấp
Nguyên nhân và triệu chứng của cơn đau tim
Theo Live Strong, mạng lưới các mạch máu được gọi là động mạch vành bao quanh trái tim; cung cấp oxy và máu giàu chất dinh dưỡng cần thiết để hoạt động. Tuy nhiên, theo thời gian, cholesterol và các chất khác – bao gồm chất béo; chất thải tế bào, canxi và vật liệu đông máu – có thể tích tụ trong các động mạch này. Chúng bắt đầu cản trở dòng chảy của máu. Đây được gọi là mảng bám.
TS Nicholas Ruthmann, BS tim mạch tại Cleveland Clinic, cho biết theo thời gian, khi mảng bám tăng lên, bên ngoài trở nên cứng do tích tụ canxi.
“Cơ thể bạn nhận ra đây là chấn thương đối với chính nó, và trái tim gửi tất cả hóa chất, protein và các yếu tố đông máu khác nhau đến động mạch để cố gắng sửa chữa mảng bám hình thành ở đó”, TS Ruthmann cho biết. Điều này khiến cục máu đông hình thành xung quanh mảng bám, kết hợp tình trạng viêm động mạch có thể gây tắc nghẽn.
Ban đầu, nó thường chỉ là tắc nghẽn một phần. Điều đó có nghĩa là một số oxy và chất dinh dưỡng vẫn có thể đi qua. Nhưng theo thời gian, nếu không được chẩn đoán và điều trị; tình trạng này có thể tiếp tục tích tụ và trở nên tồi tệ hơn; cho đến khi động mạch đó bị tắc hoàn toàn. Đây chính là nguyên nhân gây ra cơn đau tim.
Động mạch bị tắc một phần hoặc toàn bộ cung cấp ít oxy hơn cho tim, do đó cũng không thể bơm được. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và khó thở – 2 triệu chứng đau tim phổ biến.
Điều gì xảy ra khi bạn bị đau tim?
Mô tim sẽ bắt đầu chết
Khi một động mạch đến tim bị tắc nghẽn hoàn toàn, phần cơ tim bị mất nguồn cung cấp máu (oxy) sẽ bị tổn thương. Tiến sĩ Nihar Desai, Phó giáo sư y khoa tại Trường Y Yale (Mỹ) chia sẻ: “Các tế bào tim và mô tim không thể tồn tại quá lâu nếu không có oxy và lưu lượng máu. Vì vậy, nếu sự tắc nghẽn đó không được giải phóng nhanh chóng, bạn sẽ bị tổn thương”.
Ông Desai cho biết thêm mức độ cơ tim tổn thương phụ thuộc vào kích thước của khu vực được cung cấp bởi động mạch bị tắc, cùng với khoảng thời gian giữa chấn thương và điều trị.
Đó là lý do điều trị sớm là rất quan trọng. Nếu các triệu chứng kéo dài hơn 15 phút, nguy cơ cao mô tim bị chết. Theo Hiệp hội Chụp mạch máu tim mạch, bạn chỉ có khoảng 90 phút kể từ khi bắt đầu cơn đau tim. Sau đó, các mô tim quan trọng chết đi; hoặc bị tổn thương không thể phục hồi.
Cơ tim bị tổn thương do đau tim
Cơ tim bị tổn thương do đau tim chữa lành bằng cách hình thành mô sẹo. Quá trình này thường mất khoảng 8 tuần. Nhưng vì mô sẹo đó không co bóp hoặc bơm tốt như mô khỏe mạnh, tim có thể không bơm được nhiều máu như bình thường. Kết quả là bạn có thể gặp các triệu chứng như loạn nhịp tim (nhịp tim bất thường), vì những cơ bị tổn thương đó làm gián đoạn các tín hiệu điện điều khiển tim. Theo Mayo Clinic, nó cũng có thể dẫn đến suy tim.
Một trong những triệu chứng đau tim điển hình là đau ngực hoặc khó chịu. Điều này có thể liên quan đau, áp lực hoặc cảm giác ép ở giữa ngực, kéo dài hơn vài phút hoặc biến mất và quay trở lại. Nhiều người cũng bị đau lưng, vai; đau hàm hoặc đau lan xuống hàm; đau lan xuống cánh tay.
Bộ não sẽ bắt đầu nghẹt thở
Động mạch bị tắc không chỉ cắt giảm máu đến tim. Nó cũng có thể ngăn chặn máu giàu oxy đến não, làm chết các tế bào não. Nếu điều này kéo dài hơn một vài phút, nó có thể gây ra chấn thương não vĩnh viễn. Sau một cơn đau tim, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc sử dụng từ; (không nhớ đúng từ hoặc sử dụng không đúng ngữ cảnh); rắc rối với các kỹ năng điều hành như lý luận, xử lý thông tin; và khó xử lý thông tin hình ảnh. Điều này cũng có thể góp phần vào chứng trầm cảm; mà nhiều người gặp phải trong khi hồi phục cơn đau tim. Bạn có thể cảm thấy lâng lâng, chóng mặt khi lượng máu lưu thông kém hiệu quả đến não.
Chất lỏng có thể tích tụ trong phổi – phù phổi
Khi tim bị tổn thương, nó không thể bơm máu từ phổi đến phần còn lại của cơ thể. Tiến sĩ Desai cho biết điều này có thể khiến máu chảy ngược trở lại; làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch bên trong phổi. Điều này có thể đẩy chất lỏng vào các túi khí ở phổi. Chúng tích tụ lại khiến bạn khó thở và thở gấp; tình trạng được gọi là phù phổi. Điều trị thường là bổ sung oxy, cũng như thuốc lợi tiểu để loại bỏ chất lỏng dư thừa ra khỏi phổi.
Thận hoạt động kém đi
Nếu tim bị suy yếu, nó có thể không thể bơm đủ lượng máu giàu oxy đến thận. Điều này có nghĩa là chúng không thể lọc hết nước và chất thải trong cơ thể ra ngoài. Tiến sĩ Ruthmann nói rằng điều này có thể dẫn đến sưng mắt cá chân; bàn chân và cẳng chân.
Các dấu hiệu khác của sự tích tụ chất lỏng bao gồm khó thở (đặc biệt là vào ban đêm); ho khò khè, mệt mỏi mạn tính, phù chân hoặc bụng và tăng cân.
Cách xử trí, điều trị cơn đau tim
Phương pháp điều trị được sử dụng sẽ phụ thuộc vào thời điểm các triệu chứng bắt đầu; và bạn có thể tiếp cận điều trị sớm hay không:
- Can thiệp động mạch vành qua da (PCI): Đây là biện pháp điều trị được lựa chọn đầu tiên cho những người bệnh nhồi máu cơ tim xuất hiện trong vòng 12h. Mạch vành bị hẹp, tắt sẽ được nong ra bằng dụng cụ hay được gọi là stent. Sau khi can thiệp mạch vành cần sử dụng một số loại thuốc để ngăn ngừa huyết khối; hay tái hẹp như aspirin, clopidogrel, prasugrel, ticagrelor,…
- Sử dụng thuốc làm tan cục máu đông: Với các trường hợp dù các triệu chứng đau tim xuất hiện chưa quá 12h nhưng lại không thể can thiệp mạch vành qua da thì sẽ được chỉ định các thuốc làm tan cục máu đông như các nhóm reteplase, streptokinase, urokinase,…
- Nếu các triệu chứng xuất hiện đã quá 12 giờ, bệnh nhân có thể được cung cấp một quy trình điều trị khác, đặc biệt là nếu các triệu chứng đã được cải thiện. Quá trình điều trị tốt nhất sẽ được các bác sĩ quyết định sau khi có kết quả chụp mạch vành, quy trình điều trị có thể bao gồm thuốc, PCI hoặc phẫu thuật bắc cầu.
Đọc các bài viết tiếp theo trên trang mypdrsite.com
