Bóng đèn là vật dụng đã quá quen thuộc với mọi người trong cuộc sống. Vì là thiết bị không thể thiếu, bóng đèn được sản xuất với nhiều mẫu mã, hình dạng khác nhau để phù hợp với xu hướng hiện đại. Nhưng không thể phủ nhận rằng những chiếc bóng đèn dây tóc cổ xưa là một trong những phát minh quan trọng nhất. Điều đặc biệt là có những chiếc bóng đèn thế hệ cũ được nhận định chỉ phát sáng trong khoảng vài ngàn giờ nhưng lại có tuổi thọ đáng kinh ngạc. Đó chính là câu chuyện về Centennial Light – Chiếc bóng đèn đã phát sáng 120 năm vẫn chưa hỏng. Vậy điều gì đã tạo nên sự bền bỉ kỳ diệu này? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về Centennial Light qua bài viết dưới đây nhé!
Bóng đèn Centennial Light đã phát sáng từ năm 1901
Bóng đèn Centennial Light đã phát sáng từ năm 1901. Hiện được treo tại trạm số 6, Sở Cứu hỏa Livermore-Pleasanton ở bang California (Mỹ). Có một câu nói nổi tiếng rằng “Sản phẩm tốt có hại cho nền kinh tế”. Câu nói này dường như phản ánh đúng với những gì đang xảy ra xung quanh chúng ta. Khi giờ đây phần lớn các vật dụng không được tạo ra để tồn tại lâu dài. Khi nói về vấn đề này, không có thí dụ nào tốt hơn Centennial Light – chiếc bóng đèn có tuổi thọ cao nhất thế giới.
Được biết, bóng đèn Centennial Light được làm dưới dạng sợi đốt. Nhưng chưa bao giờ tắt và đã thắp sáng từ năm 1901 tới nay. Tức có tuổi thọ lâu hơn hàng triệu giờ so với bất kỳ bóng đèn nào ngày nay. Do đó, nó là ngọn đèn duy nhất trên thế giới có hẳn một trang web và Facebook riêng, có webcam quay trực tiếp và được tổ chức sinh nhật hằng năm.
Ai đã sản xuất ra bóng đèn “vĩnh cửu”?
Centennial Light là bóng đèn dây tóc do kỹ sư người Pháp Adolphe Chaillet thiết kế. Nó được sản xuất bởi công ty Shelby Electric tại Ohio (Mỹ) vào cuối thập niên 1890. Năm 1901, Công ty Điện và Ánh sáng Livermore đã tặng bóng đèn cho Sở Cứu hỏa Livermore. Đến nay, Centennial Light đã phát sáng trong hơn một thế kỷ. Chỉ trừ những lần bị tắt do mất điện hoặc chuyển đi nơi khác.
Xuyên suốt lịch sử, bóng đèn Centennial Light đã được treo tại ít nhất 4 vị trí. Ban đầu, sở cứu hỏa đặt nó trong một căn nhà chứa vòi chữa cháy. Sau đó chuyển đến một nhà xe do sở cảnh sát và cứu hỏa dùng chung tại trung tâm Livermore. Tiếp theo, bóng đèn được mang đến tòa thị chính mới xây của thành phố.
Năm 1937, Centennial Light lần đầu tiên bị tắt trong một tuần để cải tạo trạm cứu hỏa. Đến năm 1976, sở cứu hỏa dời Centennial Light đến trạm số 6. Do đó phải tạm ngắt điện để bảo đảm an toàn. Bóng đèn được di chuyển bằng xe cứu hỏa, đặt trong chiếc hộp được thiết kế đặc biệt. Một thợ điện đã có mặt để lắp bóng đèn vào máy phát điện tại trạm cứu hỏa mới. Thời gian bóng đèn bị tắt do di chuyển là 22 phút.
Từ khi đến trạm cứu hỏa mới, Centennial Light tiếp tục hoạt động cho đến nay. Năm 2001, nhiều quan chức Mỹ (gồm Tổng thống George W. Bush) đã gửi thư chúc mừng sinh nhật lần thứ 100 của bóng đèn.
Giải mã cho sự “bền bỉ” kỳ lạ của chiếc bóng đèn
Nhiều người cho rằng bóng đèn Centennial Light “thắp sáng vĩnh cửu” được dựa trên một kỹ thuật bí mật, hay yếu tố tâm linh nào đó. Tuy nhiên trên thực tế, bóng đèn này chỉ có cấu tạo hoàn toàn đơn giản gồm một sợi đốt carbon và vỏ kính được thổi bằng tay.
Có một lý thuyết cho rằng, nó có thiết kế hơi khác biệt so với bóng điện Edison thời đó. Và đó cũng chính là nguyên nhân nó sống thọ. Nhà vật lý Debora Katz đã nghiên cứu nó với các sản phẩm khác của Shelby Electric. Kết quả cho thấy, dây tóc của nó dày gấp 8 lần những chiếc khác và được làm từ chất bán dẫn, có thể là sợi cacbon. Debora Katz cho biết, sẽ tìm mẫu dây tóc cùng thời để tìm nguyên nhân nhưng rất có thể nó là ngọn đèn có một không hai.
Câu hỏi đặt ra là nếu các nhà sản xuất bóng đèn có thể tạo ra bóng đèn có tuổi thọ cao như vậy. Tại sao họ lại chọn chế tạo bóng đèn chỉ tồn tại trong vài chục nghìn giờ? “Tham lam, lợi nhuận và tăng doanh số bán hàng” có thể chính là câu trả lời.
Theo một bài báo được công bố trên tạp chí Khoa học Thế giới, các bóng đèn thời nay thường “được thiết kế để hỏng” sau 10.000 giờ. Đây không phải là giới hạn của nghiên cứu, khoa học. Mà là một cách để thúc đẩy nền kinh tế.
Centennial Light trở thành biểu tượng cho may mắn và hy vọng
Dẫu vậy, việc bóng đèn Centennial Light có thể thắp sáng tới nay cũng một phần nhờ công sức chăm sóc của đội ngũ nhân viên ở Sở Cứu hỏa Livermore. Ban đầu, Centennial Light có thể phát sáng với công suất 30 W (hoặc 60 W). Thế nhưng giờ đây, bóng đèn này chỉ có thể phát ánh sáng như đèn ngủ. Với công suất 4 W nhằm giảm tỷ lệ hỏng hóc, và tăng tuổi thọ.
Cho đến nay, hành phố Livermore và Sở cứu hỏa Livermore-Pleasanton (nơi có bóng đèn Centennial) có ý định vẫn thắp sáng nó và không có kế hoạch làm bất cứ điều gì.
Đối với những người ở thành phố Livermore nói chung và những người lính cứu hỏa nói riêng, Centennial Light không chỉ là một bóng đèn thông thường. Mà nó còn được xem là một biểu tượng của ánh sáng, là bùa may mắn. Đồng thời tượng trưng cho niềm hy vọng, ước mơ của không thể bị dập tắt.
Năm 1972, sách kỷ lục Guiness ghi nhận Centennial Light là “bóng đèn bền nhất”. Vượt qua một bóng đèn tại Fort Worth, Texas. Centennial Light được ghi nhận kỷ lục trong 16 năm tiếp theo. Giai đoạn 1988-2006, bóng đèn này không được liệt kê trong danh sách; trước khi trở lại vào năm 2007.
