Mướp đắng là loại thực phẩm giàu giá trị dược tính, được coi là “thần dược” cho sức khỏe và làn da. Mướp đắng hay còn gọi là khổ qua là một loại mướp hay dưa. Quả mướp đắng có dạng u sần sùi, vị đắng. Mướp đắng chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất như vitamin C. Mướp đắng có thể tiêu diệt vi khuẩn, vi rút, kháng tế bào ung thư, hỗ trợ đắc lực cho bệnh nhân ung thư đang xạ trị. Mặc dù mướp đắng rất có lợi cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng có thể ăn mướp đắng thường xuyên. Nào cùng với mypdrsite.com tìm hiểu chi tiết qua bài viết bên dưới đây nhé!
Mướp đắng là một loại quả non, mềm, ăn được thuộc chi Momordica của loài dây leo. Mặc dù vị đắng của nó có thể khiến một số người cảm thấy khó chịu, nhưng nó thực sự có thể cải thiện sức khỏe của chúng ta nhờ các hợp chất phytochemical ngăn ngừa bệnh tật và tăng cường sức khỏe. Về mặt thực vật, mướp đắng thuộc họ Bầu bí, trong chi Momordica và là thành viên cùng họ với bí, dưa hấu, dưa đỏ, dưa chuột,….
Tên khoa học: Momordica charantia. Một số giống có liên quan là lê balsam, cundeamor, la-kwa,…. Mướp đắng là một trong những loại rau củ ăn được truyền thống ở nhiều nước châu Á. Nó được trồng rộng rãi như một loại cây trồng ngoài đồng cũng như rau sau vườn và trên thực tế, là một trong những loại rau có vị đắng nhất trong tất cả các loại rau ẩm thực.
Vỏ mướp đắng có vị đắng đặc trưng bởi các đường gờ mềm dọc theo chiều dài và bề mặt xù xì như những viên đá cuội. Tùy thuộc vào loại cây trồng, vỏ chưa trưởng thành của nó có thể có màu xanh lục nhạt đến xanh đậm và có hình thuôn hoặc hình bầu dục với đầu nhọn ở cuối hoa. Bên trong, thịt quả có màu trắng với các hạt nhám, bề ngoài hơi giống với hạt bầu có rãnh. Khi quả bắt đầu trưởng thành, chúng dần trở nên cứng, chuyển sang màu vàng hoặc nâu.
Tác dụng của mướp đắng đối với sức khoẻ
Theo Đông y, mướp đắng có vị đắng, tính hàn, công dụng thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc. Thích hợp với các chứng nhiệt sinh ra nóng, khát, làm sáng mắt, mát tim, nhuận tràng, hơn nữa còn có tác dụng giảm đường trong máu, chống sưng phù, điều trị độc tố, thúc đẩy khả năng miễn dịch, hạt bổ thận tráng dương.
Trị chứng rôm sảy dùng mướp đắng thái miếng xoa lên da. Nấu nước uống có thể tán nhiệt giải thử. Mướp đắng thái ra phơi khô là vị thuốc trị liệu phát sốt có hiệu quả.
Theo y học hiện đại, mướp đắng có tác dụng diệt vi khuẩn và virus, chống lại các tế bào ung thư; hỗ trợ đắc lực cho bệnh nhân ung thư đang chữa bằng tia xạ. Mặc dù mướp đắng rất tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng mướp đắng thường xuyên.
Những người sau đây không nên ăn mướp đắng
Phụ nữ đang mang thai và cho con bú
Mướp đắng có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết và làm hư thai. Ngoài ra mướp đắng còn gây kích thích tử cung và có thể dẫn đến sinh non. Phụ nữ đang cho con bú cũng không nên ăn mướp đắng vì một số thành phần không tốt có thể được truyền qua sữa mẹ.
Độc tính ở người lớn thấp, nhưng có vấn đề với trẻ em. Mặc dù chưa nghe quả mướp đắng nguy hiểm cho bào thai tại Việt Nam, nhưng những nghiên cứu trước đây đã cho thấy, hạt mướp đắng có thể làm hư thai và quả mướp đắng có khả năng gây đột biến gene. Do đó không nên dùng mướp đắng cho phụ nữ có thai.
Người mắc bệnh về tiêu hóa
Việc ăn mướp đắng hàng ngày rất tốt cho sức khỏe; nhưng nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy và các vấn đề dạ dày. Khi dùng mướp đắng (ở mọi dạng chế biến); không được dùng huyền sâm hoặc các chế phẩm có huyền sâm. Mướp đắng tính mát, không nên dùng cho người tỳ vị hư hàn (rối loạn chức năng tiêu hóa do lạnh).
Người bị huyết áp thấp
Người bị bệnh huyết áp thấp cũng nên kiêng ăn mướp đắng. Mướp đắng là thực phẩm có tác dụng giảm huyết áp chính vì thế bạn không nên ăn quá nhiều sẽ dẫn đến huyết áp thấp gây đau đầu, chóng mặt đặc biệt đối với những bệnh nhân có huyết áp thấp thì nên hạn chế sử dụng sẽ tốt hơn.
Người hay bị chứng đau đầu
Theo một bài viết trên NCPI, trong mướp đắng có chứa charantin, polypetid – P. Đây là những chất làm giảm đường huyết vì chúng hạn chế dung nạp glucose; nên thường được dùng để điều trị bệnh tiểu đường và cao huyết áp. Tuy nhiên, chúng cũng có khả năng gây đau đầu vì làm hạ huyết áp.
Ngoài ra, người ta đã phát hiện 1 số trường hợp chất vicine trong hạt mướp đắng có thể gây ngộ độc với các biểu hiện lâm sàng như đau đầu, co thắt vùng bụng hoặc có thể hôn mê nhẹ.
Người có bệnh về gan, thận
Mướp đắng khó tiêu hóa, có thể gây đầy hơi với những người mắc bệnh về gan, thận. Ngoài ra, những người bị thiếu men G6PD (loại men có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa của tế bào hồng cầu) tuyệt đối không nên sử dụng loại quả này.
Người vừa trải qua phẫu thuật
Mướp đắng làm ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết sau các ca phẫu thuật. Tốt nhất, bạn hãy tránh xa nó nếu vừa trải qua cuộc phẫu thuật.
